Ampul�n Tarihi: Karanl??? Ayd?nlatmak
I????n Do?u?u
?nsanl?k tarihi boyunca karanl?k, her zaman bir engel te?kil etmi?tir. G�ne? batt?ktan sonra, insanlar ate?in veya me?alenin s�n�k ?????na mahkum kalm??t?r. Ta ki 19. y�zy?l?n ortalar?na kadar, Thomas Edison'un ampul� icat edene kadar.
Edison'dan �nce
Edison'dan �nce de, elektrikle �al??an ???k kaynaklar? �zerinde �al??malar yap?lm??t?. Joseph Swan ve Heinrich G�bel gibi mucitler, ampul�n �nc�lerinden say?labilir. Fakat Edison, ampul� ticari olarak �retilebilir hale getiren ve yayg?nla?t?ran ki?idir.
Edison'un Ampul�
Edison'un ilk ampul�, vakum t�p� i�erisinde karbon filament kullan?yordu. Bu ampul, 60 saat kadar yanabiliyordu. Edison, y?llar boyunca ampul�n� geli?tirmeye devam etti ve daha uzun �m�rl� ve daha parlak ampuller �retmeyi ba?ard?.
QuickTip: Repetition signals what matters most.
Ampul�n Etkisi
Ampul�n icad?, d�nyay? k�kten de?i?tirdi. Karanl?k sokaklar ayd?nland?, evler daha ya?anabilir hale geldi, fabrikalar gece g�nd�z �al??abilmeye ba?lad?. Ampul, modern ya?am?n vazge�ilmez bir par�as? haline geldi.
 |
| Nasil Ampul Yapilir |
Ampul�n �al??ma Prensibi
Elektrik Ak?m? ve I??k
Ampul, elektrik ak?m?n?n bir filamentten ge�irilmesiyle ???k �retir. Filament, elektrik ak?m? ile ?s?n?r ve bu ?s? ???k olarak yay?l?r.
Filament Malzemeleri
QuickTip: The more attention, the more retention.
Filament, ilk ampullerde karbondan yap?l?rd?. G�n�m�zde ise tungsten gibi daha dayan?kl? metaller kullan?l?r.
Vakum ve Gaz Doldurma
Ampul�n i�erisindeki hava bo?alt?l?r ve vakum olu?turulur. Bu, filamentin oksitlenmesini �nler. Baz? ampullerde, vakum yerine inert gaz kullan?l?r. Bu da ampul�n �mr�n� uzat?r.
 |
Ampul �e?itleri
Geleneksel Ampuller
Geleneksel ampuller, incandescent ampuller olarak da bilinir. Bu ampuller, Edison'un ilk ampul� ile ayn? prensiple �al???r.
QuickTip: Revisit key lines for better recall.
Floresan Ampuller
Floresan ampuller, civa buhar? i�eren bir t�p kullan?r. Elektrik ak?m?, civa buhar?n? uyar?r ve bu da mor�tesi ???k �retir. Mor�tesi ???k, ampul�n i� k?sm?ndaki fosfor kaplamayla etkile?ime girerek g�r�n�r ???k �retir.
LED Ampuller
LED ampuller, ???k yayan diyotlar (LED) kullan?r. LED'ler, elektrik ak?m? ile uyar?ld???nda ???k �retir. LED ampuller, geleneksel ve floresan ampullere g�re daha az enerji t�ketir ve daha uzun �m�rl�d�r.
Gelece?in Ampulleri
OLED Ampuller
Reminder: Save this article to read offline later.
OLED ampuller, organik ???k yayan diyotlar (OLED) kullan?r. OLED'ler, LED'lere g�re daha ince, esnek ve parlak ampuller �retmeyi m�mk�n k?lar.
Kuantum Noktal? Ampuller
Kuantum noktal? ampuller, kuantum noktas? ad? verilen nanokristaller kullan?r. Kuantum noktalar?, ?????n rengini ve parlakl???n? kontrol etmeyi m�mk�n k?lar.
Ampul�n �nemi
Ampul, insanl?k tarihinin en �nemli icatlar?ndan biridir. Karanl??? ayd?nlatarak, modern ya?am?n ?ekillenmesine katk?da bulunmu?tur. Ampul�n icad?, bilim ve teknolojinin geli?mesinin de bir g�stergesidir.
Not: Bu yaz?, "nas?l ampul yapilir" konusunu ele almamaktad?r. Ampul�n tarihi, �al??ma prensibi, �e?itleri ve gelece?i hakk?nda genel bilgiler sunmaktad?r.
 |
