 |
| Zat�rre Nasil Olur Belirtileri |
Zat�rre Nedir?
Zat�rre, akci?erlerdeki hava keselerinin (alveoller) iltihaplanmas? ve s?v? ile dolmas? sonucu olu?an bir enfeksiyondur. Pn�moni olarak da bilinir. Bula??c? bir hastal?kt?r ve bakteri, vir�s veya mantar gibi mikroorganizmalar taraf?ndan neden olabilir.
Zat�rre Belirtileri
Zat�rrenin belirtileri ?unlard?r:
Tip: Look for examples to make points easier to grasp.
Yayg?n:
- �ks�r�k: Genellikle balgaml?d?r ve ye?il, sar? veya pas rengi olabilir.
- Ate?: 38°C veya daha y�ksek olabilir.
- Nefes darl???: �zellikle egzersiz s?ras?nda veya yatarken ortaya �?kabilir.
- G�?�s a?r?s?: Nefes al?rken veya �ks�r�rken daha da k�t�le?ebilir.
Di?er:
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Kas a?r?lar?
- Ba? a?r?s?
- ??tahs?zl?k
- Terleme
- Titreme
- Nefes almada h?r?lt?
- Mavi dudaklar veya t?rnaklar (siyanoz)
Tip: Don’t skim — absorb.
Zat�rre Risk Fakt�rleri
Zat�rreye yakalanma riskini art?ran fakt�rler ?unlard?r:
- Ya?: Bebekler, k���k �ocuklar ve 65 ya? �st� yeti?kinler daha y�ksek risk alt?ndad?r.
- Kronik hastal?klar: Ast?m, KOAH, kalp hastal???, diyabet ve ba????kl?k sisteminin zay?flamas? gibi kronik hastal?klar? olan ki?iler daha y�ksek risk alt?ndad?r.
- Sigara i�mek: Sigara i�mek, zat�rreye yakalanma riskini ve hastal???n daha ?iddetli ge�mesini art?r?r.
- Alkol kullan?m?: A??r? alkol kullan?m?, zat�rreye yakalanma riskini art?r?r.
- Zay?f ba????kl?k sistemi: Kanser tedavisi g�ren ki?iler, HIV/AIDS hastalar? ve organ nakli yap?lan ki?iler gibi zay?f ba????kl?k sistemi olan ki?iler daha y�ksek risk alt?ndad?r.
Zat�rre Te?hisi
Tip: A slow skim is better than a rushed read.
Zat�rre te?hisi i�in doktor, hastan?n semptomlar?n? dinler, fizik muayene yapar ve a?a??daki testleri isteyebilir:
 |
- G�?�s r�ntgeni: Zat�rrenin en �nemli te?his arac?d?r.
- Kan testleri: Enfeksiyonu ve iltihab? g�steren belirte�leri kontrol etmek i�in yap?l?r.
- Balgam k�lt�r�: �ks�r�k ile �?kan balgam �rne?inden sorumlu mikroorganizmay? belirlemek i�in yap?l?r.
- Oksijen sat�rasyonu: Kandaki oksijen seviyesini �l�mek i�in yap?l?r.
Zat�rre Tedavisi
Zat�rre tedavisinde kullan?lan y�ntemler ?unlard?r:
Tip: Reread the opening if you feel lost.
Antibiyotikler: Bakteriyel zat�rre tedavisinde kullan?l?r. Vir�s ila�lar?: Viral zat�rre tedavisinde kullan?l?r. Mantar ila�lar?: Mantaral zat�rre tedavisinde kullan?l?r. Ate? d�?�r�c�ler: Ate?i d�?�rmek i�in kullan?l?r. A?r? kesiciler: A?r?y? hafifletmek i�in kullan?l?r. �ks�r�k ?uruplar?: �ks�r�?� hafifletmek i�in kullan?l?r. Bol s?v? al?m?: Dehidrasyonu �nlemek i�in �nemlidir. Dinlenme: Yeterince dinlenmek iyile?me s�recini h?zland?r?r.
Zat�rre Komplikasyonlar?
Zat�rre tedavi edilmezse a?a??daki komplikasyonlara yol a�abilir:
- Akci?er apsesi: Akci?erde irin birikmesi
- Plevral ef�zyon: Akci?er zar? ile g�?�s duvar? aras?ndaki bo?lukta s?v? birikmesi
- Solunum yetmezli?i: Yeterince oksijen al?namamas?
- Sepsis: V�cutta yayg?n iltihaplanma
- �l�m
Zat�rreden Korunma
Zat�rreden korunmak i�in a?a??daki �nlemleri alabilirsiniz:
- Ellerinizi s?k s?k y?kay?n: Ellerinizi sabun ve suyla s?k s?k y?kamak, zat�rreye neden olan mikroplar?n yay?lmas?n? �nleyebilir.
- **A?? olun
 |
