Aerosol Nedir?
Aerosol, kat? veya s?v? par�ac?klar?n gaz ortam?nda da??lmas?yla olu?an bir sistemdir. Duman, sis ve spreyler aerosol�n yayg?n �rnekleridir. Par�ac?k �aplar? genellikle 10 mikrometreden k���kt�r ve bu da onlar? havada uzun s�re as?l? kalabilmelerini sa?lar.
Aerosol Nasil Olur |
Aerosol Olu?umu
Aerosoller birka� farkl? mekanizmayla olu?abilir:
QuickTip: Pause before scrolling further.![]()
- Mekanik par�alanma: S?v? veya kat? bir maddenin mekanik kuvvetlerle par�alanmas?yla aerosol olu?abilir. �rne?in, dalgalar?n kayal?klara �arpmas?yla olu?an deniz spreyi bir aerosol �rne?idir.
- Yo?u?ma: Gaz halindeki bir maddenin so?utulmas? ve s?v? hale gelmesiyle aerosol olu?abilir. �rne?in, sis olu?umu bu ?ekilde ger�ekle?ir.
- Buharla?ma: S?v? bir maddenin ?s?t?lmas? ve gaz hale gelmesiyle aerosol olu?abilir. �rne?in, deodorant spreyleri bu ?ekilde �al???r.
Aerosol �zellikleri
Aerosollerin baz? �nemli �zellikleri ?unlard?r:
QuickTip: Stop scrolling, read carefully here.![]()
- Par�ac?k boyutu: Aerosol par�ac?klar?n?n boyutu, davran??lar?n? ve etkilerini �nemli �l��de etkiler. K���k par�ac?klar daha uzun s�re havada as?l? kalabilir ve daha geni? bir alana yay?labilir.
- Par�ac?k konsantrasyonu: Aerosoldeki par�ac?k konsantrasyonu da �nemlidir. Y�ksek konsantrasyonlu aerosoller, insan sa?l??? ve �evre �zerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
- Kimyasal bile?im: Aerosol par�ac?klar?n?n kimyasal bile?imi de �nemlidir. Baz? aerosol par�ac?klar? toksik olabilir veya solunum problemlerine neden olabilir.
Aerosol T�rleri
Aerosoller kaynaklar?na, olu?um mekanizmalar?na ve kimyasal bile?imlerine g�re farkl? t�rlere ayr?labilirler.
Tip: Take a sip of water, then continue fresh.![]()
- Do?al aerosoller: Volkanik k�l, deniz spreyi, toz ve polen gibi do?al kaynakl? aerosollerdir.
- Antropojenik aerosoller: Trafik emisyonlar?, sanayi emisyonlar? ve evsel kaynakl? aerosoller gibi insan kaynakl? aerosollerdir.
Aerosol Etkileri
Aerosollerin insan sa?l??? ve �evre �zerinde bir�ok etkisi vard?r.
QuickTip: Pause when something feels important.![]()
- ?nsan sa?l???: Aerosoller, solunum yolu hastal?klar?na, kalp-damar hastal?klar?na ve kansere neden olabilir.
- �evre: Aerosoller, hava kirlili?ine, asit ya?murlar?na ve iklim de?i?ikli?ine katk?da bulunabilir.
Aerosol �rnekleri
Aerosollerin g�nl�k hayat?m?zda bir�ok �rne?i vard?r:
- Spreyler: Deodorant, b�cek ilac?, sa� spreyi ve boya spreyi gibi �r�nler aerosol kutularda bulunur.
- Duman: Sigara duman?, bacadan �?kan duman ve orman yang?n? duman? aerosollerdir.
- Sis: Sis, su buhar?n?n yo?unla?mas?yla olu?an bir aerosol t�r�d�r.
Sonu�
Aerosoller, hem do?al hem de insan kaynakl? olabilen ve insan sa?l??? ve �evre �zerinde bir�ok �nemli etkiye sahip olan �ok fazl? sistemlerdir.